woensdag 18 augustus 2010

De Apollo van Nadia Naveau


Deze zomer loopt in het Middelheimpark in Antwerpen de expo ‘Nieuwe Monumenten’. Je kunt daar nu een sculptuur aantreffen, 'Roman Riots', van Nadia Naveau.


'Het doet me ergens aan denken,' vond ik, 'het komt me zo bekend voor...'
De herkenning klikte snel over het moderne beeld heen. Nú is het ongetwijfeld 'Roman' voor de kunstenares, maar ooit was het 'Greek' en in stukken en brokken kun je het aantreffen in dat mooie museumpje in Olympia. De beeldengroep uit het westelijke tympanon van de Zeustempel, met de strijd tussen Lapithen en Centauren, en in het midden een meer dan levensgrote Apollo. Gereconstrueerd, zo goed en zo kwaad als het ging. Nadia Naveau noemt het een 'radarwerk' (met een beetje zoeken vond ik de ontstaansgeschiedenis van haar kunstwerk hier).

Ooit zag het er ongeveer zo uit:
En nu in het museum zo:


Of zo:

Maar de volgende foto komt dichter bij Naveau's sculptuur:

Als ik ooit de gelegenheid krijg wil ik haar vragen waarom ze dit werk 'Roman Riots' heeft genoemd. Ik vind het in ieder geval een geslaagde, eigenzinnige, verwerking van klassiek beeldmateriaal. Geen antwoord, maar wat meer details over haar inspiratie vond ik in het hierboven gesignaleerde interview dat Hilde Van Canneyt haar afnam.

Naveau: "Door het thema monumenten ben ik teruggekeerd naar de Oude Grieken. Ik heb me dan op één beeldengroep geïnspireerd die ooit tentoongesteld stond in Griekenland en nu alleen in reconstructie in een archeologisch museum te zien is. Het was net die reconstructie die me extra boeide, hoe de gesneuvelde stukken werden vervangen door een radarwerk. Die compositie vond ik interessant om zo van het statische gegeven ‘sokkel’ of ‘troon’ weg te geraken, dat toch een typisch gegeven bij een monument is. Zo wou ik ook mijn beeld in verschillende delen ophangen aan een radarwerk.
Ik ben redelijk dicht bij het origineel gebleven. Die bestaat in de verticale as uit Apollo die de vrede moet bewaren op een uit de hand gelopen trouwfeest waar de dronken centauren vrouwen verkrachten. Je ziet in mijn sculpturen wel nog dat half man/paard, maar die heeft dan een ouderwetse duikershelm gekregen. De Apollo is meer een Formule 1-rijder geworden. In de buste zie je een Popeye-figuur opduiken. Die figuren groeien terwijl ik aan het boetseren ben. De radar heeft ook iets van een speelgoedframe waar je plastieken stukjes moet uitduwen. Ik wou de voorkant van mijn ‘monument’ klassiek wit houden, maar als je er rond wandelt, krijg je een achterkant die helemaal blauw is.
"

maandag 9 augustus 2010

Draaiende vrouwen


Dat kranten in de komkommertijd zich al eens te buiten gaan aan sensatiekoppen om het lezerspubliek het gevoel te geven dat ze nog altijd waar voor hun geld krijgen, dat kan in een tijdelijke geest van toegeeflijkheid met de mantel der liefde bedekt worden. Maar niet als het er te dik op ligt, zoals nu zaterdag 7/8/'10 in De Standaard met de kop 'Soldatenseks met ‘draaiende vrouwen'', waarbij voor de couleur locale een opdringerige afbeelding van een Romeins erotisch fresco (in de vertrouwde gele en bruinrode oker, met een weinig aan de verbeelding overlatend seksstandje) de blik moet vangen.

Soldatenseks? Zoals in bakkersseks, verpleegstersseks, journalistenseks...? Draaiende vrouwen?
Vertroebeling van het gemoed was mijn deel bij de poging de motorische implicaties van het opgeroepen beeld te bevatten. Een aspect van de antiekromeinse put van verderf dat mij nog niet bekend was. Sensatie!

In dit overigens goed gedocumenteerde artikeltje over het soldatenleven in de Romeinse provincie Egypte werd al gauw duidelijk dat redacteur Manu Tassier een ietwat slordige leraar Nederlands moet hebben gehad - anders zou hij zich zeker niet bezondigd hebben aan het oeroude taaie gallicisme 'de soldaat van wacht' -, maar dat zijn leraar Grieks helemaal niet te kort geschoten was in zijn ijver de jonge Manu de knepen van het vertaalvak te leren. In de allerlaatste zin is het namelijk zonneklaar dat Tassier wel degelijk weet wat de correcte interpretatie is van het werkwoord κυκλευειν dat de aard van de prostitutie beschrijft: de prostituee 'doet de ronde van het garnizoen'. Zij moet iedere soldaat bedienen. En zoiets noem je niet ronddraaien.

Dat is een slecht-Nederlandse, en gewoon foute, vertaling. Een moedwillige, gezien de komkommertijd?